গৱেষণাধৰ্মী ধাৰাবাহিক লেখা ।

 ধাৰাবাহিক লেখা:-

ছয়গঁঞা উপভাষাৰ চমু আলোচনা (তৃতীয় খণ্ড-যোৱা খণ্ডৰ পিছৰ পৰা..)

উত্তৰাঞ্চল ভাষাৰ তিনিটা ৰূপ পোৱা যায় ৷ সেইকেইটা হৈছে...

ক) ছাটাবাৰী, জামবাৰী, হাতীপাৰা, আন্ধেৰীটাৰী আদি অঞ্চলজুৰি কথিত ভাষাটোক জামবাৰী অঞ্চলৰ ভাষা বুলিব পাৰি ।
খ) দেওচৰ, ধেলাচৰ, ন-পাৰা আদি ঠাই সাঙুৰি লৈ প্ৰচলিত ভাষাটো জামবাৰী অঞ্চলৰ ভাষা বুলিব পাৰি ।

গ) গুমী, আগগুমী, পিছগুমী, আলিকাষ, গৰৈমাৰী আদি অঞ্চলক সাঙুৰি গুমী অঞ্চলৰ ভাষা ।

৩/ দক্ষিণ অঞ্চলৰ ভাষা : ছয়গাঁওৰ দক্ষিণে মেঘালয়ৰ সীমান্তলৈ পাহাৰৰ নামনি অঞ্চল মূলতঃ জনজাতীয় লোকৰ বাসস্থান । পাতিৰাভা লোক সৰহ যদিও বড়ো আৰু গাৰো মানুহো এই অঞ্চলৰ ভূমিপুত্ৰ । ঔগুৰি, পাল্টান, বগে, বনগাঁও অঞ্চলৰ ৰাভা মানুহখিনিয়ে যিটো ভাষা কয় ই অসমীয়া ভাষাৰেই জনজাতীয় কথিত ৰূপ । ড° উপেন ৰাভা হাকাচামে এই ভাষাটোক 'ৰাভামিজ' হিচাপে পৰিচয় কৰাই দিছে । ই 'মাইতৰীয়া' আৰু 'ৰংদানী' ৰাভা ভাষাৰ পৰা সুকীয়া গঢ়ৰ । ইয়াৰ অধ্যয়ন বিস্তৰ ।

৪/ ন-পমুৱা বা চৰাঞ্চলৰ ভাষা : ছয়গাঁওৰ গৰৈমাৰী ৰাজহ চক্ৰৰ অন্তৰ্গত কেইবাখনো মুছলমান অধ্যুষিত গাঁও আৰু চৰ অঞ্চলত প্ৰচলিত ভাষাটো এক মিশ্ৰ ভাষা ৷ খেতিবাতিৰ এচিলাত পমুৱা হিচাপে আনি নিগাজীকৈ সংস্থাপিত হোৱা বাংলাভাষী মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ এই অঞ্চলৰ ঘনত্ব অধিক ৷ তাৰোপৰি অবৈধভাৱে ভাৰতত প্ৰৱেশ কৰে চৰাঞ্চলৰ কিছুলোকৰ মাজত ভটিয়ালী বাংলা আৰু অসমীয়া ভাষাৰ মিশ্ৰণত এক মিশ্ৰ ভাষা পোৱা যায় ৷


ৰেখাচিত্ৰৰে ছয়গঁঞা ভাষাৰ আঞ্চলিক ৰূপসমূহ দেখুওৱা হ'ল-------

ছয়গাঁওৰ উত্তৰাঞ্চলৰ ভাষা ( আঞ্চলিক ৰূপ )

ক) জামবাৰী আঞ্চলিক ৰূপ: ছয়গাঁওৰ কেন্দ্ৰীয় ভাষাতকৈ ছাটাবাৰী, জামবাৰী, হাতীপাৰা, আন্ধেৰীটাৰী আদি অঞ্চলজুৰি ভাষাটো কিছু সুকীয়া ৷ পূৰ্বতে যাতায়াত আৰু যোগাযোগৰ অসুবিধাৰ কাৰণে তেওঁলোকৰ মাজত উচ্চাৰণগত পার্থক্য দেখিবলৈ পোৱা যায় ৷

ৰূপতত্ত্বৰ দিশেৰে ছয়গাঁও স্থানীয় আৰু জামবাৰীৰ পাৰ্থক্য পৰিলক্ষিত হয় ৷ ভুবছনৰ প্ৰত্যয় হাঁতক, চেৰ, চেক আদিৰ পৰিৱৰ্তে জামবৰীয়া ভাষাত হেনাক, থেক, থেৰ ব্যৱহাৰ হয় ৷ উদাহৰণ:-

মান্য অসমীয়া ছয়গঁঞা জামবাৰীয়া

গাঁওবুঢ়াহঁতক গাঁওবুঢ়াহঁতক গাঁওবুঢ়াহেনাক

গাঁওবুঢ়াহঁতৰ গাঁওবুঢ়াচেৰ গাঁওবুঢ়াথেৰ

গাঁওবুঢ়াহঁতক গাঁওবুঢ়াচেক গাঁওবুঢ়াথেক


কামৰূপী বহুবচনৰ প্ৰত্যয় কিছুমান যেনে: মাখা, গিলান, গিলা, হাত আদি জামবাৰী ভাষাটো বহুল প্ৰচলিত ৷

মান্য অসমীয়া ছয়গঁঞা জামবাৰীয়া

তোমালোক তহানা তহঁত

তেওঁলোক তাহানা সেহাত

ল'ৰা-ছোৱালীবোৰ চোলিমাখা চোলিগিলান

মোমাইদেউহঁত মামাহান মামাহত


কিছুমান শব্দক স্ত্ৰীলিংগবাচক কৰিবলৈ কামৰূপীয়া ভাষাত- ৰী, - নী, - ঈ প্ৰত্যয়ৰ প্ৰয়োগ কৰা হয় ৷ ছয়গঁঞা মূল ভাষা আৰু জামবাৰীৰ ভাষাতো ইয়াৰ প্ৰয়োগ একে, কেৱল উচ্চাৰণগত পাৰ্থক্য থাকে ৷

কামৰূপীয়া ছয়গঁঞা জামবাৰীয়া

ৰামপুৰীয়ানী ৰামপুন্নী ৰামপুৰেনী

আমৰঙীয়ানী আমৰেল্লী আমৰেঙেনী


নিৰ্দিষ্টবাচক প্ৰত্যয় যেনে- টা, টো, ডাল, পাত, জোপা, খন আদিৰ ক্ষেত্ৰত জামবাৰীয়া ভাষাত -তি, -তু, -দাল, খৰ, ডখৰা আদিৰ প্ৰয়োগ সৰহ হয় ৷


মান্য অসমীয়া ছয়গঁঞা জামবাৰীয়া

এইটো এতো এতু / এতি

সেইটো সেতো সেতু / সেতি

মানুহজন মানুহতো মানহ্তু

গছজোপা গাছডাল গাছডাইল

সাপডাল সাপখুৰ সাপখৰ্

মাংসটুকুৰা মাংসডখৰা মাংসডখৰ্


জামবাৰীৰ ভাষাত 'অপিনিহিত'ৰ ব্যৱহাৰ সুকীয়া ৷ অপিনিহিত'ৰ অৰ্থ হ'ল পূৰ্বে স্থাপন ৷ অপিনিহিত'ত ই বা উ স্বৰক পূৰ্বে স্থাপন কৰা হয় ৷ যেনে:-


মান্য অসমীয়া ছয়গঁঞা জামবাৰীয়া

হৈছে হোচি হৈছি

কুঁহিয়াৰ কুঁহাৰ কুঁইহাৰ

ডাউকী ডাউক ডাক

আপইতা আপান্তা আপুনতিয়া


বিশিষ্ট ব্যঞ্জন ধ্বনি 'ঙ' ৰ উচ্চাৰণ ছয়গঁঞা স্থানীয় ৰূপত - ৱ, -ন, -হ আদিৰ ৰূপত পৰিৱৰ্তিত হয় ৷ জামবাৰীৰ স্থানীয় ৰূপত 'ঙ' ক বিশিষ্ট ব্যঞ্জন ধ্বনি বহুল ব্যৱহাৰ হয় ৷ ছয়গঁঞাত 'ৱ' অৰ্ধস্বৰ হয় ৷


মান্য অসমীয়া ছয়গঁঞা জামবাৰীয়া

বেঙা বেৱা বেঙা

টেঙা তেৱা টেঙা

ৰঙা ৰাৱা ৰাঙা

ভাঙ্ ভান ভাঙ্

মাংস মাৱস্ মাঙখ

জোঙা জুনা জঙা

-------------------------



আগলৈ..........


দীপাংকৰ ঠাকুৰীয়া
গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ গৱেষক ছাত্ৰ
গৱেষণাৰ বিষয়- লোকসংস্কৃতি